Wszyscy doskonale wiedzą, kim jest prokurator, sędzia czy adwokat. Wciąż jednak jest wiele niedomówień odnośnie radcy prawnego, tym bardziej, że w ubiegłym roku znacznie poszerzyły się kompetencje radców prawnych. Co w takim razie mogą robić na sali sądowej i poza nią?

Trudny zawód radcy prawnego

Radca prawny, zanim otrzyma pełnię praw do wykonywania zawodu, musi ukończyć studia prawnicze i otrzymać tytuł magistra, a następnie zdając egzamin, dostać się na trzyletnią aplikację, po której czeka go kolejny egzamin, tym razem zawodowy, dzięki któremu może otrzymać uprawnienia. Ustawa z dnia 6 lipca 1982 roku o radcach prawnych określa zasady wykonywania tego zawodu. Przede wszystkim prawnik taki świadczy pomoc prawną instytucjom, firmą, a nawet osobą fizycznym, może je reprezentować w sądzie i urzędach, udzielać rad prawnych, sporządzać projekty aktów prawnych i opinie prawne. Toga radcowska, w przeciwieństwie do adwokackiej, daje prawo do świadczenia pomocy w stosunku pracy, czyli radca może zostać zatrudniony na etat przez firmę lub instytucję.

Co im wolno i jak są zorganizowani?

Każdy radca prawny należy do okręgowej izby radców prawnych już od momentu aplikacji, gdzie musi płacić składki członkowskie. Okręgowe izby radców prawnych oraz Krajowa Izba Radców Prawnych posiadają osobowość prawną. Radcowie zorganizowani są według zasad dotyczących samorządu zawodowego. Od wielu lat osoba, która stwierdziła, że pasuje mu toga radcowska może występować przed urzędami oraz sądami, prowadząc sprawy cywilne, administracyjne, pracownicze, administracyjno-sądowe oraz gospodarcze. Oprócz tego ich kompetencje zostały rozszerzone do prowadzenia spraw rodzinnych oraz obrony w sprawach dotyczących wykroczeń. Radca prawny może występować jako obrońca lub pełnomocnik klienta w sprawach karnych i dotyczących przestępstw skarbowych, ale tylko jeśli nie jest w stosunku pracy.

Jak zostać radcą prawnym?

Aby otrzymać uprawnienia do zawodu należy przejść aplikację radcowską, pod okiem patrona, na którą prawnik dostaje się po zdaniu egzaminu konkursowego. Egzamin ten składa się ze 150 pytań, z czego poprawnie należy odpowiedzieć na co najmniej 100. Po trzech latach, podczas których odbywa się praktykę w sądach, prokuraturach i instytucjach, a także chodzi na zajęcia dla aplikantów, zdaje się egzamin zawodowy. W międzyczasie można już prowadzić część spraw oraz sporządzać niektóre opinie prawne.